کلیپس و گوه کاشی چیست؟
کلیپس و گوه کاشی (معروف به «همتراز کاشی») ابزاری دو قطعهای از جنس پلاستیک است که برای همتراز کردن کاشی و سرامیکهای کنار هم کاربرد دارد. یکی از قطعات «پایه» یا گیره است که زیر لبههای کاشیها قرار میگیرد و قطعه دیگر «گوه» (پل) است که پس از چسباندن کاشی در دهانه پایه فرو میرود. فشار گوه داخل پایه باعث تراز شدن کاشیها میشود.
این سیستم دو بخشی تضمین میکند کاشیها کاملاً همسطح باشند و بند (فاصله دوغاب) یکنواختی بین آنها برقرار شود.
به طور معمول، کلیپسها و گوهها در ضخامتهای مختلف تولید میشوند تا با ضخامتهای گوناگون کاشی سازگار باشند. همچنین سوراخهای تعبیهشده در پایه کلیپس، اجازه عبور چسب از زیر کاشی را میدهد و از ایجاد فضای خالی زیر کاشی جلوگیری میکند
بدین ترتیب کلیپس و گوه، علاوه بر عمل فاصلهدهی، از کج شدن یا لق شدن کاشیها در زمان خشک شدن چسب جلوگیری میکند. برای استفاده، ابتدا پس از پخش ملات، پایههای پلاستیکی در زیر کاشیها قرار میگیرند و پس از کوبیدن کاشی با پتک لاستیکی، گوهها در شکاف پایهها فشرده میشوند.
پس از گیرش چسب، قسمت بالایی کلیپس شکسته میشود تا سطح کاشیها صاف و همسطح باقی بماند.
کاربردها و مزایای کلیپس و گوه ترازکننده
به کمک کلیپس و گوه تراز میتوان نصب کاشی را با دقت و سرعت بیشتری انجام داد. این ابزارها باعث میشوند نصبکننده نیازی به تنظیم پیچیده دستی نداشته باشد و کیفیت کار نهایی دوچندان شود. از کاربردهای اصلی آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تسهیل نصب کاشی و سرامیک: کلیپسها موجب تسریع و تسهیل عملیات کاشیکاری در کف و دیوار میشوند.
هماهنگی لبه کاشیها: استفاده از گوهها باعث یکنواختی سطح کاشیها میشود و مانند یک فاصلهدهنده هوشمند عمل میکند. به این ترتیب ناهمواریهای لبهای (ناخنک) کاشیها از بین رفته و لبههای تمامی کاشیها در یک راستا قرار میگیرند.
ایجاد بندکشی منظم: این سیستم ضمن تراز کردن کاشیها، فواصل بندکشی را منظم نگه میدارد و از ایجاد درزهای نامناسب یا غیر یکنواخت جلوگیری میکند.
پایداری کاشی: تا زمان خشک شدن ملات، کلیپس و گوه کاشیها را در جای خود ثابت نگه میدارد و از لقشدن یا جابجایی آنها جلوگیری میکند.
کاربرد چندمنظوره: علاوه بر کاشی و سرامیک، میتوان از این ابزارها برای نصب سنگهای اسلب، نصب پارکت یا کفپوشهای چوبی و حتی سنگفرش استفاده کرد.
بهطور کلی، استفاده از کلیپس و گوه باعث میشود سطح نصبشده کاملاً صاف، یکنواخت و بدون ناهمواری باشد. این موضوع هم کیفیت ظاهری کار را بالا میبرد و هم مشکلات ناشی از جمعشدگی ملات یا لقزدن کاشی را کاهش میدهد.
انواع کلیپس و گوه
کلیپسها و گوهها در اندازه و طراحیهای مختلف عرضه میشوند. برای مثال، بر اساس ضخامت کاشی یا سنگ، مدلهای کوچک و بزرگ تعریف شده است. برخی نکات مهم در مورد انواع آنها عبارتند از:
سایز کلیپس: کلیپسهای همتراز در دو اندازه اصلی کوچک و بزرگ تولید میشوند. نسخه مینی برای کاشیهای باریک (حدود ۴–۸ میلیمتر) مناسب است و نسخه بزرگ برای کاشیهای ضخیمتر (حدود ۸–۱۲ میلیمتر) طراحی شده است. همچنین کلیپس مخصوص سنگ برای سنگفرش و سنگهای ضخیمتر تا حدود ۱۶–۲۲ میلیمتر کاربرد دارد.
سایز گوه: گوههای تراز نیز در سایز کوچک و بزرگ عرضه میشوند. گوه کوچک معمولاً برای کاشیهایی با ضخامت ۳–۸ میلیمتر و گوه بزرگ برای ضخامت ۸–۱۶ میلیمتر استفاده میشود . انتخاب سایز مناسب گوه تضمین میکند که با اعمال فشار، کلیپس بهخوبی در جای خود قفل شده و سطح کاملاً همسطح گردد.
عرض بندکشی (اسپیسر): برخی کلیپسها بهگونهای طراحی شدهاند که موجب تنظیم خودکار عرض بندکشی (فاصله دوغاب) نیز میشوند. برای مثال، کلیپسهای تراز معمولاً در عرضهای استاندارد ۱ میلیمتر یا ۲ میلیمتر (متناسب با ضخامت بند مورد نظر) عرضه میشوند.
قابلیت بازیافت: در بسیاری از سیستمها، کلیپسها یکبارمصرف بوده و پس از گیرش چسب شکسته میشوند، اما گوهها را میتوان چندین بار استفاده کرد. به همین دلیل، کلیپسها معمولاً از پلاستیک نرمتری ساخته میشوند تا پس از تکمیل کار به آسانی شکسته شده و از کاشی جدا شوند، در حالی که گوهها از پلاستیک مقاومتری (مانند پلیپروپیلن یا نایلون) تولید شده و دوام بالایی دارند.
طراحی و مدل: همچنین انواعی با طراحیهای خاص وجود دارد؛ برای نمونه برخی کلیپسها به شکل پایههای صلیبی یا تخت ساخته شدهاند که ضمن عمل تراز به عنوان اسپیسر عمل میکنند. در مقابل، برخی سیستمهای پیچدار یا مدولار (همتراز پیچی) نیز وجود دارند که در اینجا به آنها پرداخته نشد.
به طور خلاصه، انواع مختلف کلیپس و گوه از نظر اندازه، ضخامت (عرض بند) و دوام مواد متفاوت هستند تا پاسخگوی نیاز انواع کاشی و مصالح باشند.
عوامل مؤثر بر قیمت کلیپس و گوه کاشی
قیمت کلیپس و گوه کاشی به عوامل متعددی بستگی دارد. برخی از مهمترین این عوامل عبارتند از:
جنس مواد اولیه:
کیفیت مواد پلاستیکی مورد استفاده در ساخت این ابزارها تفاوت زیادی در قیمت ایجاد میکند. گوهها معمولاً از پلاستیک مهندسی مقاوم (مانند نایلون یا پلیپروپیلن با دوام بالا) ساخته میشوند، در حالی که کلیپسها میتوانند از پلاستیک ارزانقیمتتر تهیه شوند تا پس از کار بهراحتی شکسته شوند . استفاده از پلاستیکهای تقویتشده یا فلز در هر یک از قطعات باعث افزایش هزینه تولید و در نتیجه بالا رفتن قیمت نهایی میشود.
برند و شرکت سازنده:
برند تولیدکننده نقش مهمی در قیمت دارد. شرکتهای معتبر داخلی و خارجی معمولاً هزینههای تحقیق و توسعه بالاتری دارند و کیفیت مطمئنتری ارائه میدهند؛ بنابراین محصولات آنها اغلب قیمت بالاتری دارند. به عنوان مثال، یکی از منابع اعلام کرده است که «قیمت همتراز کاشی به کیفیت، سایز و شرکت سازنده آن بستگی دارد» . محصولات برندهای شناختهشده (چه داخلی و چه خارجی) معمولاً گرانتر از نمونههای بینام با کارایی مشابه هستند.
کشور سازنده:
محصولات ساخت کشورهایی با استاندارد صنعتی بالا (مانند کشورهای اروپایی) معمولاً از مواد مرغوبتر و کنترل کیفیت دقیقتری برخوردارند و در نتیجه قیمت بالاتری دارند. در مقابل، نمونههای چینی یا ارزانتر معمولاً قیمت کمتر اما دوام پایینتری دارند.
نوع بستهبندی و تعداد در بسته:
بسیاری از کلیپس و گوهها در بستهبندیهای چندتایی عرضه میشوند. برای مثال، برخی تولیدکنندگان بستههای ۵۰ تایی گوه سرامیک ارائه میدهند و کلیپسها اغلب در بستههای ۱۰۰ تا ۲۰۰ عددی فروخته میشوند. بستهبندیهای بزرگتر (نظیر مجموعهای شامل ۱۰۰ یا ۲۰۰ کلیپس به همراه گوه) معمولاً قیمت نهایی بالاتر اما قیمت واحد کمتری دارند. همچنین بستهبندیهای زیباتر یا حرفهای ممکن است مبلغ بیشتری را افزایش دهند.
عرضه و تقاضا در بازار:
نوسانات بازار نیز روی قیمت اثر میگذارد. افزایش تقاضا (مثلاً در فصلهای پرکار ساختوساز) یا کاهش عرضه (به دلیل مشکلات واردات یا تولید) میتواند قیمت را افزایش دهد. بالعکس، در دسترس بودن نمونههای ارزان و رقابتی در بازار باعث کاهش قیمتها میشود.
طراحی خاص و ثبت اختراع:
برخی سیستمهای تراز کاشی دارای طراحی یا فناوری ثبتشده هستند که هزینه اضافی تولید را توجیه میکند. برای نمونه، سیستم «Tuscan» دارای طرحی پتنتپندینگ است و با ایجاد مکانیسم قفلکننده خاص، عملاً لقزدگی کاشی را برطرف میکند . محصولات نوآورانه یا دارای حق اختراع معمولاً قیمت بالاتری دارند زیرا هزینه توسعه و گواهی ثبت اختراع به آنها تحمیل شده است.
به طور کلی، انتخاب محصول باید بر اساس نیاز پروژه و بودجه انجام شود؛ اما بهتر است محصولاتی با کیفیت متناسب با ضخامت کاشی و تضمین عملکرد مطلوب انتخاب شوند تا نتیجه کار طولانیمدت و بهینه باشد